Bartnictwo – dawna forma pszczelarstwa leśnego, polegająca na chowie pszczół (głównie pszczół leśnych, tzw. borówek) w specjalnie w tym celu wydrążonych dziuplach drzew, czyli barciach. Szczytowy rozwój tej profesji przypada w Polsce na wiek XVI i XVII, zanikła w wieku XIX. Zbieraniem miodu zajmowali się bartnicy, zwani również bartodziejami. Był to zawód dziedziczny.
W Polsce piastowskiej jedynie bartodzieje mieli przywilej dostarczania miodu na dwór książęcy. Zrzeszeni byli we własnych cechach, regulujących zwyczaje i rozsądzających spory.
Barcie lokowano przeważnie na dębach i sosnach, rzadziej grabach, bukach czy lipach. Dziano je w pniach co najmniej metrowej średnicy. Najwięcej barci dziano w sosnach, które musiały rosnąć ok. 120 lat, aby osiągnąć odpowiedni do tego rozmiar. Bartnicy wspinali się do barci przy pomocy powrozów, tzw. leziw, później drabin. Przed wyjęciem plastrów miodu pszczoły podkurzano przy użyciu fajek bartniczych, naczyń dymnych czy pochodni.
Praca bartnika różniła się od pracy pszczelarza, wysoko ustawiona barć jest naturalnym miejscem dla pszczół i bartnik nie musiał troszczyć się o to, by pszczoły nie uciekły. Barcie leśne przewyższały wydajnością ule, ponieważ pszczoły leśne miały więcej pokarmu w najbliższej okolicy. Ponadto pszczoły wylatujące z pewnej wysokości miały większy zasięg lotu niż pszczoły wylatujące z ula ustawionego na ziemi. Banaszak twierdził, że wydajność ta była większa nawet dwudziestokrotnie. Najważniejsze rośliny miododajne tamtych czasów to wrzosy i lipy. W późniejszym okresie ważną rolę odgrywały rośliny uprawne i pastewne jak rzepak, łubin czy koniczyna.
źródło: Wikipedia
Bartnictwo – dŏwnŏ forma pszczelarstwa leśnego, polygajōncŏ na chowie pszczōł, z wiynksza leśnych, tm. Borówek, w ekstra w tym cylu wydrążonych dziuplach strōmōw, to znaczy barciach.
Zbiyraniym miodu zajmowali sie bartnicy, zwani tyż bartodziejami. Bōł to fach erbowy.
W Polsce piastowskiej jyno bartodzieje mieli prziwilej lifrowaniŏ miodu na dwōr ksiōnżyncy. Zrzeszeni byli we włŏsnych cychach, sztalujōncych zwyki i rozsądzających spory.
Barcie lokowano zaôbycz na dymbach i chojŏkach, rzŏdzij grabach, bukach eli lipach .
Dziano,to znaczy drążono jy w ôdziymkach aby metrowej strzednice. Nojwiyncyj barci dziano w chojŏkach, co musiały rōś kol. 120 lŏt, coby ôsiōngnōńć ôdpedni do ta miara.
Bartnicy spinali sie do barci ze pōmocōm powrozów, tm leziw, niyskorzij drabin. Przed wyjmniyńciym szlic miodu pszczoły podkurzano przi użyciu fajfek bartniczych, nŏczyń dymnych eli pochodni. Robota bartnika rōżniyła sie ôd roboty pasiecznika wysokościōm osiedlania familiji pszczelich. Wysoko ustawiōnŏ barć je naturalnym placym dlŏ pszczōł i bartnik niy musioł starać sie ô to, by pszczoły niy uciykły.
Barcie leśne przewyższały wydajnością binehausy, pōniywŏż pszczoły leśne miały wiyncyj kustu w nojbliższyj ôkolice. Pōnadto pszczoły wylatujące z pewnyj wysokości miały srogszy zasiyng lotu aniżeli pszczoły wylatujące z ula ustawiōnego na ziymie. Stwiyrdzōno było, iże wydajność ta mogła być srogszŏ nawet dwudziestokrotnie.
Nojważniyjsze rośliny miododajne tamtych czasōw to wrzosty i lipy. W niyskorniyjszym ôkresie ważnõ rolã ôdegrŏwały rośliny uprawne i pastewne jak rzepak, łubin eli kōniczyna.
